Begrippen en afbeeldingen

Bacteriële vaginose is een veel voorkomende aandoening waarbij het normale evenwicht tussen de in de vagina voorkomende bacteriën is verstoord, waarbij bacteriën als gardnerella vaginalis de overhand hebben gekregen. Het kan optreden na verstoring van het normale evenwicht door geneesmiddelgebruik, overmatige hygiëne (zoals uitwassen van de vagina met water en zeep) of seks. Het is geen SOA: de betrokken bacteriën komen normaal op het lichaam en in de vagina voor, maar in een andere onderlinge verhouding. Na vaginale candidiasis is het een van de meest voorkomende vaginale problemen.

Chlamydiasis (vaak afgekort tot chlamydia) is een van de meest algemene seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA). Bij vrouwen is chlamydia een mogelijke oorzaak van bekkenontstekingen die tot onvruchtbaarheid kunnen leiden. Chlamydiasis is bij vrouwen in minstens 60% van de gevallen en bij mannen in 30% van de gevallen symptoomloos. Onbehandeld kan een chlamydiose leiden tot een opstijgende urineweginfectie en ontsteking van de eileiders (salpingitis).

Ook mannen merken vaak niet dat ze chlamydia hebben opgelopen. Mannen krijgen vaak één tot enkele weken nadat ze met chlamydia zijn geïnfecteerd afscheiding uit de plasbuis. Dat hoeft niet veel te zijn. Meestal gaat het alleen om een beetje waterige afscheiding na het opstaan (ochtenddruppel). Ook kan het plassen wat pijnlijk zijn. Circa 1 op de 2 besmette mannen heeft helemaal geen klachten van een chlamydia-infectie. Dus ook mannen kunnen zonder het te weten rondlopen met een chlamydia infectie, en als ze onbeschermd sex hebben vervolgens weer anderen besmetten.

Gonorroe is een seksueel overdraagbare infectie (soa) die wordt veroorzaakt door bacteriën (gonokokken). Die bacteriën kunnen zich nestelen in de slijmvliezen van de vagina, penis, anus, keel en ogen. Door onbeschermd seksueel contact (seks zonder condoom) kunnen zowel mannen als vrouwen een gonorroe-infectie van de plasbuis oplopen. Bij vrouwen komen de infecties ook in de vagina voor. Als gevolg van orale seks (beffen of pijpen) kunnen infecties in de keel ontstaan. Een infectie in de anus ontstaat na onbeschermde anale seks.

Gonorroe of druiper is een geslachtsziekte veroorzaakt door de bacterie Neisseria gonorrhea. In Nederland staat in 2005 gonorroe op plaats 4 in de SOA top 10. De incubatietijd is kort en ligt tussen de twee en vijf dagen.. De ernstige complicatie van gonorroe is steriliteit bij zowel man als vrouw.

Trichomoniasis is een SOA die veroorzaakt wordt door de parasiet Trichomonas vaginalis en verkregen kan worden door onbeschermd seksueel contact, maar mogelijk ook door een gedeelde handdoek. Het is een van de veelvoorkomende SOA's. Vaak komt trichomoniasis voor in combinatie met gonorroe en chlamydia. De symptomen bij mannen zijn hevige jeuk aan de penis en urine met een vieze geur. Bij vrouwen zijn de symptomen hevige jeuk aan de vagina, een schuimende groengele urine met vieze geur en pijn aan de schaamlippen.

Syfilis of lues (verouderd: Franse ziekte) is een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) die wordt veroorzaakt door de bacterie (spirocheet) Treponema pallidum. Syfilis is een ernstige soa (seksueel overdraagbare aandoening). Als je er op tijd bij bent is het goed te genezen. De ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie. Die nestelt zich in de vagina, de penis of de anus en soms in de mond. Waar de infectie zit, is afhankelijk van de manier waarop je hebt gevreeën. De bacterie kan zich later via het bloed door het gehele lichaam verspreiden.

Balanitis is een ontsteking van de eikel (glans penis). De eikel is rood of wat schilferig. Als de voorhuid meedoet aan de ontsteking spreekt men van balanoposthitis.Gewone balanitis gaat gewoonlijk gepaard met (vaak vlekkerige) roodheid op de eikel. Soms is de vochtproductie wat toegenomen. Het gaat vaak (niet altijd) gepaard met jeuk of een ongemakkelijk gevoel. Dit ontstaat door een woekering van organismes die normaal op de huid voorkomen, vooral candida albicans.

Balanitis plasmocellularis, balanitis circumscripta chronica of de ziekte van Zoon is een ontsteking van de huid en het slijmvlies van de penis (balanitis), gekenmerkt door vurig rode gebieden. Er kan geen ziekteverwekker worden aangetoond. Bij histologisch onderzoek worden veel plasmacellen gezien. De aandoening komt regelmatig voor bij mannen vanaf middelbare leeftijd, die niet besneden zijn. De ziekte is ca. 1950 voor het eerst beschreven door de Nederlandse dermatoloog J.J. Zoon. Vaak kan de aandoening met dermatocorticosteroïden onder controle gekregen worden.

Lichen sclerosus (LS), soms ook lichen sclerosus et atrophicans (LSEA of LSA) genoemd, is een huidziekte, waarbij de huid plaatselijk elasticiteit verliest en wittig verkleurt. Lichen sclerosus geeft klachten van chronische pijn, jeuk en branderigheid aan de vulva (vulvodynie). De aandoening komt voor bij beide geslachten en op iedere leeftijd, maar het lijkt erop dat oudere vrouwen het vaakst getroffen worden. Het betreft vooral de huid van de genitaliën, die daardoor kunnen vergroeien, maar de aandoening kan ook elders op de huid voorkomen.